هرساله با نزدیک شدن به روزهای آغاز سال تحصیلی پدر و مادرها دغدغه خرید لوازم‌التحریر برای فرزندان خود را پیدا می‌کنند. در میان لوازم‌التحریر مختلف خرید دفتر مناسب برای بچه‌ها از اهمیت خاصی برخوردار است. چرا که دفتر ابزار اصلی یک دانش‌آموز است. تمام مشق‌ها، جزوه‌ها، نکات مهم و کلیدی همه در دفتر نوشته می‌شود تا بتوان در پایان سال و حتی گاهی در سال‌های دیگر آن را مرور کرد. دفتر یادداشت نیز با اینکه کوچک و ارزان‌تر است، اما همیشه مورد استفاده دانش‌آموزان و حتی والدین آنهاست. دفتریادداشت همیشه یادآوری نکاتی را به ما می‌کند که ممکن است از ذهن پاک شوند.

ما در این مقاله سعی داریم با معرفی انواع دسته‌بندی دفتر، شما را در شناخت بیشتر نسبت به انواع مختلف دفاتر موجود در بازار و انتخاب بهترین و کاربردی‌ترین گزینه آشنا کنیم.

خرید دفتر

وقتی قصد خرید دفتر را دارید، بهتر است اول کاربردی که برای آن در نظر دارید را مورد توجه قرار دهید. بر اساس آن سایز مناسب دفتر از دفتر یادداشت تا دفاتر با ابعاد کاغذ A3 مشخص می‌شود. پس از مشخص شدن اندازه مناسب دفتر به موارد زیر توجه کنید تا انتخاب بهتری داشته باشید:

- قیمت دفتر

- تعداد برگ‌ها

- کیفیت کاغذ

- جنس جلد

- نحوه صحافی و کیفیت آن

- خطوط دفتر

- برخورداری از کادر و خط‌کشی

- برخورداری از پرفراژ برای جدا کردن برگه (به ویژه در دفترهای غیرسیمی و به منظور کارهای اداری و تجاری)

قیمت دفتر

در تعیین قیمت دفتر عوامل متعددی تأثیرگذارند. عواملی مانند کیفیت کاغذهای دفتر، نوع صحافی آن، تعداد برگ‌های دفتر، ابعاد دفتر و... . تفاوت قیمت در انواع دفترها گاهی آنقدر زیاد است که افراد را برای خرید دچار سردرگمی می‌کند. اینکه چه میزان برای دفتری که لازم دارید هزینه کنید، به خود شما بستگی دارد. اما همیشه دو نکته را در نظر بگیرید:

1- نوع کاربرد دفتر خود را در نظر بگیرید و سپس هزینه کنید، به عنوان مثال نیاز نیست برای یک دفتر مشق کودک دبستانی، هزینه خیلی بالایی بپردازید. در حد معقول هزینه کنید.

2- هیچ ارزانی بی‌حکمت نیست. اگر قیمت یک دفتر خیلی ارزان بود، به کیفیت آن شک کنید.

انواع مدل‌های دفتر

همان‌طور که می‌دانید، دفترها در مدل‌های مختلفی تولید می‌شوند که هرکدام کاربرد متفاوتی دارد. در ادامه برخی از این مدل‌ها معرفی خواهند شد:

دفتر مشق

برای خرید دفتر مشق مناسب باید به نکاتی از قبیل وزن دفتر، تعداد برگه‌ها، نوع کاغذ مصرفی، نوع خط‌کشی، تعداد و فاصله خطوط، سایز دفتر، نوع صحافی، فرم صحافی و جنس جلد توجه کنید.

اگر قصد خرید دفتر مشق برای کودکان مقطع ابتدایی را دارید بهتر است، از دفترهایی با وزن سبک‌تر که کاغذ آنها بیشتر از 60 گرم نباشد، با خط‌کشی ممتد یا نقطه‌ای، رنگ کاغذ کاملاً سفید، نوع صحافی سیمی و با جلد پلاستیکی استفاده کنید.

دفتر نقاشی

در خرید دفتر نقاشی باید به نوع کاربردی که برای آن در نظر دارید،‌ دقت کنید. اینکه یک کودک دبستانی قرار است از آن استفاده کند و یا یک نقاش حرفه‌ای، گزینه‌های خرید را متفاوت می‌کند. اگر قرار است برای کاربرد مدرسه، دفتر نقاشی تهیه کنید، بهتر است از کاغذهای 80 گرمی استفاده کنید. سایز دفتر نقاشی بستگی به سلیقه شما دارد. نوع صحافی بهتر است سیمی باشد و جلد پلاستیکی بهترین گزینه برای محافظت از نقاشی‌های شما محسوب می‌شود.

دفتر زبان

زبان‌آموزان چه در مدرسه باشند و چه در آموزشگاه‌های خصوصی، برای یادگیری یک زبان خارجی مانند انگلیسی، به یک دفتر دو خط احتیاج دارند. گاهی افرادی که به تازگی آموختن زبان را آغاز کرده‌اند از دفاتر چهارخط برای تمرین دست‌خط استفاده می‌کنند. علاوه بر این دو مورد اخیراً دفاتری وارد بازار شده که برای یادگیری هرچه بهتر لغت است. این دفترها در هر صفحه سه ستون دارند که در آنها لغت خارجی، تلفظ و معنی آن به فارسی نوشته می‌شود. 

دفتر طراحی

دفاتر طراحی کاغذهای متفاوتی نسبت به دفتر نقاشی دارند. این دفترها کاغذهایی مثل کاغذ کارتریج،کاغذ کاهی یا کاغذ آبرنگ دارند. کاغذهای کارتریج به دلیل تراکم بالا و بافت یکنواختی که دارند، جوهر را پخش نمی‌کنند. این کاغذها در گرم‌های متفاوتی تولید می‌شوند و بافت آنها در دو نوع یکنواخت و برجسته است. صحافی این دفاتر معمولاً سیمی بوده تا به صورت 180 درجه باز شوند و تمام فضای کاغذ در اختیار طراح قرار گیرد.

دفتر بولت ژورنال

بولت ژورنال یک روش یا ابزار برنامه‌ریزی و مدیریت زمان است که به ما کمک می‌کند تا روزهای زندگی را آن‌طور که می‌خواهیم مدیریت کنیم. در این دفتر، افراد کارهای روزمره‌ای که قصد انجام آن را دارند، یادداشت می‌کنند و برای آینده برنامه‌ریزی انجام می‌دهند. پس اگر قرار است که این دفتر همه‌جا دنبال ما باشد، بهتر است سایز مناسب، جنس کاغذ مناسب با توجه به ابزاری که برای نوشتن به کار می‌بریم (مداد، خودکار، ماژیک و...) و قیمت مناسبی داشته باشد.

دفتر پلنر

دفتر پلنر یا دفتر برنامه‌ریزی شخصی از کاربردی‌ترین ابزارها برای رسیدن به اهداف است. در واقع برنامه‌ریزی نحوه دستیابی به هدفی خاص است. پس چنین دفتری نقش اساسی در چگونگی طی کردن مسیر زندگی شما دارد. بهتر است این دفتر از جنس مرغوب باشد تا برای بلندمدت بتوانید از آن استفاده کنید.

انواع صحافی دفتر

صحافی به نحوه تا کردن و کنار هم قرار دادن کاغذها در یک دفتر یا کتاب می‌گویند. صحافی به منظور استحکام و زیبایی دفترها انجام می‌شود که انواع مختلفی دارد. در ادامه چند نوع کاربردی‌تر صحافی برای دفاتر معرفی خواهند شد:

دفتر چسبی

صحافی چسبی به طور گسترده در صنعت چاپ استفاده می‌شود. با استفاده از این روش، صفحات را با چسب حرارتی محکم و انعطاف‌پذیر به ستون فقرات (محل تای صفحات) می‌چسبانند. در دفتر چسبی معمولاً از چسب پلی‌اورتان استفاده می‌شود. برای انجام کار بخش‌هایی از صفحات تاشده برداشته شده تا لبه‌های کاغذ خشن شود و بهتر با چسب اتصال برقرار کند. سپس، همۀ بخش‌ها جمع شده و به روکش دور آن چسبانده می‌شوند.

دفتر چسبی (ته چسبی)

دفتر سیمی

در صحافی سیمی پس از سوراخ کردن (پانچ) یکی از لبه‌های برگه، حلقه‌های سیم که از جنس مفتول یا پلاستیک است، از آن رد شده و برگه‌های دفاتر به هم متصل می‌شوند. دفتر سیمی به سه شکل فنر پلاستیکی، فنر فلزی و فنر فلزی دوبل هستند که نوع فنر فلزی دوبل آن استحکام و دوام بیشتری دارد و البته گران‌تر از بقیه نیز هست.

دفتر سیمی فنری

منگنه‌دار

معمولاً دفاتر با تعداد برگ‌های پایین از این نوع صحافی استفاده می‌کنند. رایج‌ترین نوع دفترهایی که مورد استفاده قرار می‌گیرد، از نوع صحافی منگنه‌دار است. در این روش کاغذها از وسط تا خورده و با منگنه‌های قوی از وسط به هم منگنه می‌شوند.

دوخت با نخ

در این نوع صحافی با استفاده از نخ مخصوص، کاغذها را به هم می‌دوزند تا مقاومت آن‌ها افزایش پیدا کند و از هم جدا نشوند. کیفیت نخ در این نوع صحافی بسیار مهم است. گاهی نیز برای استحکام بیشتر علاوه بر دوخت از چسب نیز استفاده می‌شود.

انواع طرح جلد دفتر

وقتی به مغازه‌های لوازم‌التحریر سری می‌زنیم با تنوع بسیاری از طرح‌های مختلف روی دفترها مواجه می‌شویم که هر بیننده‌ای را به ذوق می‌آورد. این طرح‌ها در انواع گوناگونی وجود دارند.

دفتر فانتزی

دفترهایی با طرح فانتزی را بیشتر برای مقاطع ابتدایی می‌پسندند. طرح‌های آنان از شخصیت‌های کارتونی گرفته تا نقاشی‌های کودکانه و نوشته‌های خاص متغیر است. ناگفته نماند گاهی این طرح‌ها آنقدر خلاقانه و جذاب هستند که بزرگسالان نیز علاقمند به استفاده از آنان می‌شوند.

دفتر فانتزی

دفتر طرح ایرانی

دفاتر طرح ایرانی متناسب با فرهنگ ایرانی طراحی شده و به چاپ رسیده‌اند. امروزه دفترهای ایرانی با طرح‌های ایرانی از مرغوب‌ترین مواد اولیه‌ و با کیفیت بسیار بالا تولید می‌شوند، و از این جهت دارای قیمت‌های بسیار مناسبی نسبت به نمونه‌های مشابه خارجی هستند.

دفتر طرح ایرانی نمونه طرح دماوند

دفتر طرح مفاخر

در طراحی این نوع دفترها، از تصاویر مفاخر و مشاهیر ایرانی استفاده شده است. افرادی که از زمان‌های بسیار قدیم تا امروزه باعث افتخار سرزمین ایران شده‌اند. طرح چاپ شده روی این دفاتر از تصاویر امیرکبیر و حافظ گرفته تا استاد شهریار و سردار سلیمانی تنوع دارد.

دفتر طرح مفاخر-طرح سردار ملی

دفتر طرح مذهبی

در طرح روی جلد این دفترها از تصاویر مذهبی اماکن مقدس و یا جملاتی از قرآن و احادیث پیامبران استفاده شده است. در برخی طرح‌های مدرن‌تر مجموعه مذهبی جملاتی در وصف کمالات خدا و ائمه نیز چاپ شده است بنابراین تنوع طرح در آن زیاد است.

دفتر طرح مذهبی- طرح امام رضا(ع)

دفتر طرح شهدا

دفتر طرح شهدا همان‌طور که از نامش پیداست، دفاتری هستند که با تصویر شهدا به چاپ می‌رسند. در سال‌های اخیر استقبال از این طرح‌ها رو به افزایش رفته است. در دفتر طرح شهدا از تصاویر شهدای دفاع مقدس، شهدای امنیت، شهدای هسته‌ای و... استفاده شده است.

دفتر طرح شهدا-طرح شهید مهدی باکری

دفتر خط‌دار

دفاتری که به عنوان دفتر مشق در بازار عرضه می‌شوند، همگی خط‌دار هستند تا دانش‌آموزان راحت‌تر تکالیف خود را انجام دهند. اما خط‌دار بودن دفترها نیز تنوع دارد:

دفتر یک خط

دفتر یک خط که همه شما از کودکی با آن آشنایی دارید، برای نوشتن مشق دانش‌آموزان بسیار گزینه مناسبی است. گاهی این نوع دفترها را با نام دفتر پرونوت نیز می‌شناسند. نوع خطوط از نقطه چین تا خط ممتد و فاصله خطوط در این دفاتر اهمیت دارد.

دفتر دو خط

دفترهای دو خط برای دروس زبان خارجی، به خصوص زبان انگلیسی استفاده می‌شود. همان‌طور که در گذشته اشاره شد، گاهی این دفاتر چهار خط دارند. تعداد خطوط بالاتر در این دفترها به نوشتن درست کلمات انگلیسی کمک می‌کند.

دفتر بی‌خط

دفتر بدون خط عموماً به عنوان دفتر نقاشی در مقاطع تحصیلی مانند ابتدایی و یا دروس هنری در مقاطع و سنین بالاتر مورد استفاده قرار می‌گیرند. این دفترها با داشتن برگه‌هایی ضخیم و محکم امکان آسیب دیدن و پاره شدن کاغذ را در زمان استفاده از پاک کن کاهش می‌دهند.

دفتر شطرنجی

دفاتر شطرنجی دارای خطوطی ظریف است که یک شبکه منظم را تشکیل می‌دهند. در واقع خطوط شبکه‌ای دفتر شطرنجی نوعی راهنما برای رسم نمودارها، منحنی‌ها و داده‌های تجربی به حساب می‌آیند و کاربردشان در آموزش مباحث ریاضی، مهندسی و آزمایشگاهی است.

انواع جلد دفتر

جلد دفتر نقش محافظتی از کاغذهای دفتر را به عهده دارد. جلد می‌تواند نشانگر ذوق و قریحه و سلیقه طراح باشد و حتی می‌تواند در صورتی که حرفه‌ای طراحی شده باشد توجه و نظر خریدار را سریعاً به خود جلب کند.

دفتر جلد سخت

همان‌طور که از نامش پیداست، این دفاتر جلدی محکم و ضخیم دارند. این جلدها تا نمی‌خورند و آسیب نمی‌بینند. طرح آنها روی کاغذ گلاسه 135 گرمی چاپ شده و با یک لایه سلفون روکش می‌شود و درآخر روی مقوای ضخیم جلد چسبانده می‌شود. 

دفتر جلد شومیز

جلد شومیز از مقوای نرم و تقریباً نازکی ساخته شده که با یک لایه سلفون پوشیده‌ شده است. این جلدها مقرون به صرفه و سبک‌تر از بقیه مدل‌ها می‌باشند. با تهیه قالب‌های فانتزی در این نوع جلد، می‌توان خلاقیت بیشتری در تولید دفاتر جذاب برای کودکان به کار برد.

دفتر جلد طلقی

دفاتر جلد طلقی معمولاً دو نوع هستند. یا طرح روی جلد روی یک کاغذ چاپ شده و در ابتدای دفتر قرار می‌گیرد و یک طلق شفاف آن را می‌پوشاند و یا طرح اصلی مستقیماً روی طلق چاپ می‌شود. این دفاتر به صورت سیمی عرضه می‌شوند.

انواع جنس کاغذ دفتر

یکی از مواردی که تأثیر بسیاری روی هزینه چاپ دفاتر می‌گذارد جنس کاغذ آن است. این جنس بسته به نوع کاربرد دفتر تفاوت می‌کند. در ادامه چند نوع جنس پرکاربرد برای دفاتر را معرفی خواهیم کرد.

کاغذ دفتر 70 گرم

کاغذ تحریر 70 گرمی بیشترین مصرف را در صنعت چاپ دفتر دارد. این کاغذها علاوه بر قیمت مناسب دارای کیفیت خوبی نیز می‌باشند. اما امروزه با توجه به افزایش قیمت کاغذ اکثر ناشران به جای کاغذ 70 گرم از کاغذ 60 گرم و حتی 55 گرم استفاده می‌کنند که نسبت به کاغذ 70 گرم نازک‌تر می‌باشد.

کاغذ دفتر 80 گرم

از کاغذ تحریرهای 80 گرمی بیشتر برای دستگاه‌های کپی و پرینتر خانگی و اداری استفاده می‌شود. این نوع کاغذها به دلیل ضخامت بیشتری که نسبت به نوع 70 گرمی دارند، به راحتی در دستگاه‌های خانگی جابه‌جا شده، درون دستگاه گیر نکرده و به دستگاه‌ها آسیب وارد نمی‌کنند.

کاغذ دفتر 100 گرم

از کاغذهای 100 گرم بیشتر در چاپ سربرگ و پاکت‌های نامه اداری استفاده می‌شود. این کاغذها ضخامت بیشتری دارند که علاوه بر مقاومت بالا در برابر پاره شدن، به ارزش و زیبایی کار نیز اضافه می‌کنند. کاغذهای 100 گرم نسبت به انواع قبلی کمی گران‌تر هستند.

انواع سایز دفتر

کاغذها بر اساس سایز استاندارد کاغذ (ISO 216) تولید می‌شوند. بنابراین اندازه کاغذها در همه‌جای دنیا یکی است و وقتی انواع آن را بر اساس سایز بیان می‌کنیم، منظور اندازه جهانی آن است.

سایز دفتر وزیری (B5)

سایز جهانی B5 یا معادل ایرانی آن با عنوان سایز وزیری در ابعاد 230 × 165 میلی‌متر است و متداول‌ترین قطعی است که امروزه در سراسر جهان برای چاپ دفتر و کتاب استفاده می‌شود. ابعاد این دفتر علاوه بر آنکه فضای کافی برای نوشتن تکالیف درسی را به دانش‌آموزان می‌دهد، وزن مناسبی نیز دارد.

سایز دفتر رحلی (A4)

پرکاربردترین نوع کاغذی است که همه افراد چه در مدرسه، چه مصارف خانگی و چه در اداره‌جات از آن استفاده می‌کنند. ابعاد آن 210 × 297 میلی‌متر است و علاوه بر داشتن فضای کافی برای نوشتن به راحتی در کیف و کوله جا شده و قابل جابه‌جایی است.

سایز دفتر A3

دفاتر سایز A3 در ابعاد 297 × 420 میلی‌متر تولید می‌شوند. این دفاتر بیشتر برای طراحی و نقاشی کاربرد دارند. معمولاً نوع صحافی آنها سیمی بوده و در دو جهت افقی و عمودی صحافی می‌شوند که انتخاب نوع آن بسته به کاربردی است که برای آن قصد خرید این دفاتر را دارید.

دفتر بر اساس تعداد برگ

معمولاً دفاتری که به عنوان دفتر مشق در طول سال تحصیلی توسط دانش‌آموزان استفاده می‌شوند، تعداد مشخصی کاغذ احتیاج دارد. چون این دفترها در سال آینده قابل استفاده نخواهند بود؛ معلمان در ابتدای سال تحصیلی تعداد برگ دفتر مورد نظر را تخمین زده و برای خرید به دانش‌آموزان اعلام می‌کنند.

دفتر 50 برگ

دفتر 50 برگ معمولاً در ابعاد وزیری تولید شده و برای دروسی که نیاز به راه‌حل‌های ریاضی ندارند استفاده می‌شود. قبلاً این دفترها به صورت 40 برگ عرضه می‌شدند اما در سال‌های اخیر عملاً دفاتر 40 برگ منسوخ شده و دفاتر 50 برگ جای آن را گرفته‌اند.

دفتر 80 برگ

دفاتر 80 برگ بیشتر برای دروس ریاضی و علوم و... در مقاطع ابتدایی و یا برای دروس ادبیات و نگارش و... در مقاطع بالاتر استفاده می‌شود. دفتر پرکاربردی است که تعداد برگ‌های آن نه خیلی کم و نه خیلی زیاد است. معمولاً همه ساله تعدادی دفتر 80 برگ در بین دفاتر دانش‌آموزان دیده می‌شود.

دفتر 100 برگ

دفتر 100 برگ بیشتر مناسب دروس ریاضی و فیزیک و... است که نیاز به محاسبات و فضای بیشتری دارند. اغلب این دفتر در بین دفترهای مقاطع ابتدایی دیده نمی‌شود و دوره متوسطه بیشترین استفاده را از این دفترها دارند. تعداد برگ‌های آن زیاد است و معمولاً تا پایان سال تحصیلی کافی می‌باشد.

جمع‌بندی

کاغذها بر اساس دسته‌بندی‌های گوناگون انواع مختلفی دارند. تنوع مدل کاغذ و دفتر به قدری زیاد است که شاید نتوان همه آنها را در یک مقاله شرح داد. ما در این مقاله سعی کردیم توضیحاتی ارائه دهیم تا شما را در انتخاب بهترین گزینه‌های خرید دفتر برای فرزندانتان یاری دهد. مطالبی که در اینجا ذکر شد بیشتر برای راهنمایی دانش‌آموزان و والدین آنها مناسب است.

البته ناگفته نماند که والدین و بزرگسالان هم برای رفع نیازهای روزانه خود حداقل به یک دفتر یادداشت احتیاج دارند تا بتوانند کارهای روزمره، خریدها و... را در آن یادداشت کرده و برای انجام به موقع آنها برنامه‌ریزی کنند.

بنابراین ما مجموعه‌ای از دفترهای با کیفیت و ارزان را در سایت اسپی کوه، ارائه دهنده نوشت افزار و لوازم التحریر ایرانی اسلامی را به شما پیشنهاد می‌کنیم: دفتر پلنر یا همان دفتر برنامه ریزی، دفتر طراحی، دفتر نقاشی، دفتر زبان، دفتر مشق، دفترچه سیمی به سبک گزارشگر در اندازه های کوچک و ... با جلد نرم و صاف یا جلد گالینگور در طرح‌های متنوع در این فروشگاه اینترنتی موجود است. 

همچنین شما می‌توانید برای دریافت لیست قیمت و خرید عمده دفتر با همکاران ما در قسمت پشتیبانی تماس حاصل نمایید یا با مراجعه به قسمت فرم ثبت سفارش عمده و سازمانی، سفارش خود را ثبت کنید.